آیین‌نامه انجمن‌های علمی دانشجویی
آیین‌نامه تأسیس و فعالیت انجمن‌ها و اتحادیههای علمی دانشجویی
مقدمه
این آیین‌نامه در راستای اجرای بند 7 و 8 قسمت ب ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب 1383/5/18 که به تأسیس و حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی تصریح دارد؛ و با عنایت به راهبرد «سازماندهی و تقویت انجمن‌ها و جمعیت‌های علمی به منظور ایفای نقش مرجعیت علمی و ارتقای مشارکت در تصمیم‌سازی‌ها و توسعه، ترویج و انتشار علم و فناوری» که در سند «نقشه جامع علمی کشور» مورد تأکید است؛ همچنین اقدامات 2 و 3 راهبرد ملی 2 از راهبرد کلان 2 «سند راهبردی کشور در امور نخبگان» مصوب جلسه 248 مورخ 1391/7/11 شورای عالی انقلاب فرهنگی، که به انجمن‌های علمی دانشجویی به مثابه ظرفیتی برای حضور نخبگان علمی تاکید دارد، تنظیم شده است. لذا به منظور حمایت، تقویت و ترویج فرهنگ و اخلاق علمی در دانشگاه‌های کشور، تقویت روحیه و بنیه علمی دانشجویان مستعد و توانمند و فراهم آوردن زمینههای مناسب برای فعالیت‌های جمعی علمی، همچنین بهره‌مندی از توانمندی و خلاقیت دانشجویان در تحقق توسعه علمی و نهضت تولید علم و جنبش نرم‌افزاری؛ انجمن‌های علمی دانشجویی و اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی حوزه‌های مختلف دانش با حمایت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش‌عالی و پژوهشی کشور طبق مفاد این آیین‌نامه تشکیل می‌شوند و به فعالیت می‌پردازند. اهداف تأسیس و فعالیت انجمن‌ها و اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی به شرح ذیل است:
1- ایجاد زمینههای مناسب برای شکوفایی استعدادها و بروز خلاقیت علمی دانشجویان و بهره‌گیری از توانمندی ایشان در تحقق و تقویت فضای علمی دانشگاه
2- افزایش مشارکت جمعی و داوطلبانه دانشجویان در فعالیت‌های علمی به منظور ترویج فرهنگ کارگروهی
3- تکمیل رسالت‌های دانشگاه در تربیت نیروی انسانی متخصصِ توانمند با رویکرد فرصت‌دهی و اعتماد
4- تقویت و تحکیم پیوندهای نظام آموزش عالی با بخش‌های مختلف جامعه و مجامع علمی ملی و بین‌المللی
بخش اول: کلیات ماده
ماده 1- تعاریف و اختصارات به کار رفته در این آیین‌نامه و ضمیمه آن (دستورالعمل اتحادیه‌ها) به شرح ذیل است:
1-1- انجمن: منظور انجمن علمی دانشجویی است. انجمن مجموعه‌ای متشکل از دانشجویان علاقه‌مند به مشارکت داوطلبانه در فعالیت‌های علمی در یک یا چند گروه آموزشی یا دانشکده‌ی دانشگاه است.
1-2- اتحادیه: منظور اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی است. اتحادیه تشکیلات دانشجویی مستقل، غیرانتفاعی، بین دانشگاهی و متشکل از انجمن‌های علمی دانشجویی حوزه‌های علمی و تخصصی مرتبط است.
1-3- وزارت علوم: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
1-4- دانشگاه: منظور کلیه دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش‌عالی و پژوهشی اعم از دولتی و غیردولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.
1-5- شورای حمایت و نظارت وزارت: منظور شورای حمایت و نظارت بر انجمن‌های علمی دانشجویی و اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که به منظور سیاست‌گذاری و تعیین راهبردها و برنامه‌های کلان، همچنین نظارت بر عملکرد انجمن‌ها و اتحادیه‌ها و حمایت آن‌ها، در وزارت علوم تشکیل می‌شود.
1-6- کمیته حمایت و نظارت دانشگاه: منظور کمیته حمایت و نظارت بر انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه است که به منظور سیاست‌گذاری و تعیین راهبردها و برنامه‌های کلان، همچنین نظارت بر عملکرد انجمن‌های علمی دانشجویی و حمایت آن‌ها، در هر دانشگاه تشکیل می‌شود.
1-7- آیین‌نامه: منظور آیین‌نامه تأسیس و فعالیت انجمن‌ها و اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی (همین آیین‌نامه) است.
1-8- دستورالعمل اتحادیه‌ها: منظور دستورالعمل اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی است که به عنوان ضمیمه این آیین‌نامه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
1-9- استاد مشاور: یکی از استادان گروه یا دانشکده مرتبط با موضوع فعالیت انجمن که موظف به راهنمایی و هدایت شورای مرکزی انجمن می باشد.
ماده 2- در هر دانشگاه متناظر با هر رشته یا گرایش دانشگاهی یک انجمن می‌تواند تشکیل شود.
تبصره- انجمن علمی دانشجویی بین رشته‌ای می‌تواند طبق ضوابط این آیین‌نامه تشکیل شود.
ماده 3- ضوابط و شرایط تأسیس و فعالیت اتحادیه‌ها در دستورالعمل اتحادیه‌ها تعیین می‌شود که به تصویب شورای حمایت و نظارت وزارت خواهد رسید. اتحادیه‌ها در چارچوب ضوابط این آیین‌نامه و دستورالعمل اتحادیه‌ها تشکیل می‌شوند و به فعالیت می‌پردازند. مفاد دستورالعمل اتحادیه‌ها نباید مغایر با این آیین‌نامه باشد.
ماده 4- اساسنامه انجمن مجموعه‌ای مکتوب است شامل اهداف، شرح وظایف، ارکان و تشکیلات، شرایط عضویت و کلیه مقررات اجرایی ویژه یک انجمن که در قالب ضوابط کلی این آیین‌نامه تنظیم شده و پس از طی مراحل قانونی به تصویب رسیده باشد. انجمن وفق اساسنامه خود عمل می‌کند و مفاد اساسنامه نباید مغایر با این آیین‌نامه باشد.
تبصره- تأیید یا رد اصلاحات اساسنامه انجمن بر عهده معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه است. معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه کتباً موافقت یا مخالفت و دلایل مخالفت خود با اصلاحات اساسنامه را با استناد به این آیین‌نامه «حداکثر یک‌ماه پس از دریافت نامه اصلاحات اساسنامه»به انجمن مربوطه ابلاغ می‌نماید. عدم اظهارنظر در مهلت مقرر به منزله موافقت با اصلاحات اساسنامه است. از زمان تصویب اصلاحات اساسنامه، اساسنامه جدید جایگزین اساسنامه پیشین انجمن خواهد شد.
ماده 5- عضو انجمن: هر دانشجوی شاغل به تحصیل در رشته مرتبط با موضوع فعالیت انجمن می‌تواند مطابق این آیین‌نامه به عضویت انجمن درآید و در چارچوب اساسنامه انجمن به فعالیت بپردازد. حداقل تعداد اعضای انجمن 5 نفر می‌باشد.
تبصره- عضو انجمن موظف به مشارکت فعالانه در فعالیت‌ها و برنامه‌های انجمن است.
ماده 6- انجمن‌ها و اتحادیه‌ها مجاز به هر گونه فعالیت علمی در تمامی عرصه‌های مرتبط با رشته و حوزه تخصصی آن انجمن یا اتحادیه در چارچوب این آیین‌نامه هستند.
تبصره- انجمن‌ها و اتحادیه‌ها صرفاً مجاز به فعالیت‌های علمی (غیر سیاسی، غیر حزبی و غیر صنفی) و حسب مورد مجاز به فعالیت‌هایی با ابعاد سیاسی و صنفی با رویکرد علمی و تخصصی می‌باشند. تشخیص موضوع حسب مورد با مرجع صدور مجوز است.
ماده 7- برخی از فعالیت‌های علمی شامل موارد زیر است:
7-1- فعالیت آموزشی (کارگاه‌ها، کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی علمی و تخصصی)
7-2- رویداد علمی (مسابقه، جشنواره، کنفرانس، نشست، سمینار، نمایشگاه، بزرگداشت، گردهمایی علمی و تخصصی)
7-3- تولید و نشر محتوای علمی (نشریه، کتاب، صفحات مجازی، نرم‌افزار، فیلم، مولتی‌مدیا، تابلو یا برد، مدیای علمی و تخصصی)
7-4- فعالیت پژوهشی (تحقیق، مطالعه و پژوهش)
7-5- کارآفرینی (ترویج و حمایت از کارآفرینی)
7-6- خلاقیت علمی (اختراع، ابتکار، نوآوری، نوآفرینی)
7-7- گفت‌وگوی علمی و تخصصی (هم‌اندیشی، مباحثه، گفت‌وگو، کرسی آزاداندیشی، مناظره، بحث و تبادل نظر، سخنرانی، میزگرد، نقد و نظر، حلقه فکری)
7-8- ارتباطات و همکاری‌های علمی (جلسه، بازدید و همکاری مشترک با مراکز و مجموعه‌های علمی، خدماتی، صنعتی، حرفه‌ای یا تخصصی ملی یا بین‌المللی و ارتباط با دانش آموختگان)
تبصره- انجمن‌ها و اتحادیه‌ها مجاز به اطلاع‌رسانی کلیه فعالیت‌های دارای مجوز خود هستند.
بخش دوم: ارکان و تشکیلات انجمن
ارکان انجمن شامل مجمع، شورای مرکزی و دبیر انجمن است.
ماده 8- مجمع انجمن متشکل از تمامی دانشجویان عضو انجمن، بالاترین رکن تصمیم‌گیری انجمن است. تبصره 1- جلسات مجمع انجمن که موضوع آن انتخاب یا استیضاح اعضای شورای مرکزی و یا اصلاح اساسنامه انجمن است با حضور حداقل دو سوم (3/2) کل اعضای انجمن رسمیت می‌یابد.
تبصره 2- جلسات مجمع انجمن که در موارد غیر از مفاد تبصره 1 برگزار می‌شود با حضور اکثریت نسبی اعضای انجمن رسمیت می‌یابد.
تبصره 3- مصوبات مجمع انجمن نیازمند آراء اکثریت حاضران در جلسه رسمی است.
ماده 9- اختیارات و وظایف مجمع انجمن
9-1- تصویب و اصلاح اساسنامه انجمن در چارچوب این آیین نامه
9-2- تصویب مقررات عضویت در انجمن
9-3- تعیین تعداد نفرات شورای مرکزی و انتخاب اعضای آن
9-4- نظارت بر حسن عملکرد اعضای شورای مرکزی
9-5- تصویب خط‌مشی‌های کلان انجمن
9-6- بررسی گزارش عملکرد شورای مرکزی انجمن و نظارت بر امور مالی انجمن
ماده 10- شورای مرکزی انجمن متشکل از 5، 7 یا 9 نفر است که با انجام انتخابات از میان کاندیداهای شورای مرکزی برای مدت یک سال انتخاب می‌شوند.
تبصره- حق انتخاب اعضای شورای مرکزی می‌تواند به کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در رشته‌ها و گرایش‌های مرتبط با انجمن تفویض شود. مرجع تصمیم‌گیری در این خصوص مجمع انجمن است.
ماده 11- عضویت افراد در شورای مرکزی بنا به هریک از دلایل زیر ملغی خواهد شد:
11-1- عضویت در شورای مرکزی دیگر تشکل‌های دانشجویی اعم از صنفی، سیاسی، ورزشی و فرهنگی 11-2- محکومیت انضباطی منجر به توبیخ کتبی و درج در پرونده یا بالاتر
11-3- کسب معدل مشروط در نیمسال تحصیلی گذشته
11-4- فراغت از تحصیل ماده
12- اختیارات و وظایف شورای مرکزی انجمن
12-1- عضوگیری از دانشجویان خلاق و علاقه‌مند به فعالیت‌های علمی داوطلبانه و ایجاد انگیزه برای مشارکت در انجمن
12-2- برنامه‌ریزی، سازماندهی، اجرا و هدایت فعالیت‌های انجمن در راستای خط‌مشی‌های کلان مصوب مجمع انجمن و پیگیری اخذ مجوزهای لازم جهت اجرای برنامه‌ها
12-3- برقراری ارتباط مستمر با دیگر انجمن‌های علمی دانشجویی، اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی و مجامع علمی و تخصصی ملی و بین‌المللی مرتبط با موضوع فعالیت انجمن
12-4- برقراری ارتباط با نهادها و سازمان‌های خارج از دانشگاه برای انجام فعالیت‌های مشترک
12-5- برنامه‌ریزی و همکاری در اجرای طرح‌های پژوهشی و مطالعاتی
12-6- پیگیری تأیید اساسنامه مصوب مجمع انجمن
12-7- مشورت، همکاری و ارتباط مستمر با مدیر و اعضای هیأت علمی گروه آموزشی، همچنین متخصصان، دانش‌آموختگان دانشگاه در رشته‌های ذیربط و ادوار موفق انجمن
12-8- تشکیل کمیته‌های مختلف کاری با مشارکت اعضای انجمن و نظارت بر عملکرد آن‌ها
12-9- برگزاری منظم جلسات مجمع انجمن
12-10- حفظ و نگهداری وسایل و تجهیزات انجمن
12-11- برآورد و تأمین هزینه‌های مالی برنامه‌ها، همچنین تنظیم و ارائه گزارش مالی به مجمع انجمن و معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه
12-12- مستندسازی فعالیت‌ها و تهیه گزارش عملکرد انجمن
ماده 13- دبیر انجمن: شورای مرکزی انجمن یکی از اعضای خود را به عنوان دبیر انجمن انتخاب می‌کند. تبصره 1- دبیرانی که در مقطع کارشناسی مشغول به تحصیل می باشند، باید سابقه عضویت حداقل یکسال در انجمن را داشته باشند.
تبصره 2- دبیر انجمن مسئولیت برگزاری و مدیریت جلسات شورای مرکزی انجمن و پیگیری اجرای مصوبات آن را دارد. همچنین دبیر نماینده و سخنگوی انجمن در کلیه مراجع ذیصلاح ذکر شده در این آیین‌نامه است.
بخش سوم: استاد مشاور انجمن
ماده 14- شورای مرکزی انجمن یکی از استادان گروه یا دانشکده مرتبط با موضوع فعالیت انجمن را به عنوان استاد مشاور انجمن به معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه پیشنهاد می‌کند. معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه پس از مشورت با شورای آموزشی گروه یا دانشکده و درصورت موافقت استاد مربوطه موظف به صدور حکم استاد مشاور انجمن برای مدت یکسال است.
تبصره- فعالیت‌های استاد مشاور انجمن براساس بندهای 3، 4 و 5 جدول شماره 1 ماده 1 «آیین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی مؤسسه‌های آموزشی و پژوهشی» در ارتقاء ایشان درج و اعمال خواهد شد.
ماده 15- استاد مشاور انجمن موظف به راهنمایی و هدایت شورای مرکزی انجمن در کلیات برنامه‌ریزی فعالیت‌های انجمن، تسهیل ارتباط شورای مرکزی با رئیس و معاونان دانشکده و دانشگاه، استادان دانشکده و دانشگاه، افراد و دانش‌آموختگان موفق مشغول به کسب و کار در بیرون دانشگاه و حضور در جلسات مشترک با این افراد است.
تبصره- درصورتی که استاد مشاور انجمن به دلایلی موفق به انجام وظایف فوق نشود، شورای مرکزی انجمن می‌تواند یک بار در طول دوره مسئولیت، تقاضای لغو حکم استاد مشاور را داشته باشد و استاد دیگری را به معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه پیشنهاد نماید. تصمیم نهایی در این خصوص بر عهده معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه است.
بخش چهارم: مجمع دانشگاه
ماده 16- مجمع انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه: مرکب از نمایندگان کلیه انجمن‌های دانشگاه است که در این آیین‌نامه به اختصار «مجمع دانشگاه» نامیده می‌شود. در دانشگاه‌هایی که حداقل 5 انجمن ثبت شده باشد، مجمع دانشگاه تشکیل می‌شود.
تبصره 1- دانشکده‌هایی که حداقل 3 انجمن داشته باشند می‌توانند مجمع دانشکده را تشکیل دهند که وظایف مجمع دانشگاه در سطح دانشکده به آن تفویض می‌شود.
تبصره 2- نماینده انجمن در مجمع دانشگاه/دانشکده باید دبیر یا عضو شورای مرکزی انجمن باشد. انتخاب نماینده انجمن بر عهده شورای مرکزی انجمن است.
ماده 17- شورای اجرایی مجمع دانشگاه با انجام انتخابات از میان اعضای مجمع دانشگاه توسط ایشان برای مدت یکسال تشکیل می‌شود. سازوکار انتخابات در اساسنامه مجمع دانشگاه مشخص خواهد شد. شورای اجرایی موظف به برگزاری جلسات مجمع دانشگاه حسب ضرورت و یا درخواست اعضای مجمع دانشگاه و پیگیری و اجرای مصوبات آن است.
تبصره 1- مجمع دانشگاه حدود وظایف و اختیارات شورای اجرایی مجمع دانشگاه را مشخص می‌کند و می تواند بخشی یا تمام اختیارات و وظایف خود را به شورای اجرایی مجمع دانشگاه تفویض نماید.
تبصره 2- جلسات مجمع دانشگاه که موضوع آن انتخاب شورای اجرایی مجمع دانشگاه و یا اصلاح اساسنامه است با حضور اکثریت نسبی نمایندگان انجمن‌های علمی دانشگاه رسمیت می‌یابد.
ماده 18- وظایف و اختیارات مجمع دانشگاه
18-1- پیشنهاد و تصویب طرح‌های مشترک و هماهنگی بین انجمن‌های دانشگاه به منظور اجرای برنامه‌های مشترک
18-2- انتخاب شورای اجرایی مجمع دانشگاه و نیز نمایندگان مجمع دانشگاه در کمیته حمایت و نظارت دانشگاه
18-3- معرفی نماینده مجمع دانشگاه در هیأت اجرایی انتخابات انجمن‌های دانشگاه
18-4- تصویب اساسنامه مجمع دانشگاه و کلیات اساسنامه نمونه انجمن‌های دانشگاه در چارچوب این آیین‌نامه
18-5- رسیدگی به مسائل بین انجمن‌ها
18-6- تسهیل راه‌اندازی انجمن‌های کلیه رشته‌های دانشگاه و همچنین حوزه‌های تخصصی و بین‌رشته‌ای جدید و فعال‌سازی انجمن‌های غیرفعال
ماده 19- دبیر مجمع دانشگاه: شورای اجرایی مجمع دانشگاه یکی از اعضای خود را به عنوان دبیر مجمع دانشگاه انتخاب می‌نماید که وفق اساسنامه مجمع دانشگاه فعالیت خواهد کرد.
تبصره- دبیر، مسئولیت برگزاری و مدیریت جلسات شورای اجرایی مجمع دانشگاه و پیگیری اجرای مصوبات آن و ارائه گزارش مستمر به مجمع دانشگاه و نیز پیگیری تأمین اعتبارات مورد نیاز انجمن‌ها و همچنین اخذ گزارش از نحوه هزینه کرد آن را دارد. همچنین دبیر نماینده و سخنگوی مجمع دانشگاه در کلیه مراجع ذیصلاح ذکر شده در این آیین‌نامه است.
ماده 20- دبیران مجمع دانشگاه‌ها و دبیران اتحادیه‌ها با هماهنگی اداره کل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت بررسی مسائل و مشکلات عمومی انجمن‌ها و اتحادیه‌ها، انتقال تجربیات، برنامه‌ریزی جهت طرح‌ها، برنامه‌ها و جشنواره‌های مشترک، راه‌اندازی اتحادیههای جدید و تقویت اتحادیههای موجود به صورت سالانه تشکیل جلسه خواهند داد.
بخش پنجم: ضوابط تأسیس و فعالیت انجمن‌ها
ماده 21- برای تأسیس انجمن در هر حوزه علمی و تخصصی اعم از رشته‌ای یا بین‌رشته‌ای، حداقل 5 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در رشته‌های مرتبط با آن حوزه علمی، به عنوان هیأت موسس انجمن، تقاضای خود را به معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه ارائه خواهند داد. به پیوست تقاضای تأسیس، ارائه پیش‌نویس اساسنامه پیشنهادی ضروری است. معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه در صورت عدم فعالیت انجمنی در حوزه علمی پیشنهادی، پس از مشورت با دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی مرتبط، کتباً موافقت یا مخالفت و دلایل مخالفت خود با درخواست تأسیس را «حداکثر یک‌ماه پس از دریافت نامه» به دانشجویان متقاضی ابلاغ می‌نماید. عدم اظهارنظر در مهلت مقرر به منزله موافقت با تأسیس است.
تبصره- تایید یا رد اساسنامه پیشنهادی هیأت موسس با استناد به این آیین نامه، بر عهده معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه است. در صورت تایید اساسنامه و صدور مجوز فعالیت، هیئت مؤسس باید نسبت به فراخوان عضوگیری و برگزاری اولین مجمع انجمن به منظور برگزاری انتخابات اولین دوره شورای مرکزی «حداکثر 2 ماه پس از موافقت با تاسیس انجمن» اقدام نماید.
ماده 22- انتخابات کلیه انجمن‌ها در اسفندماه برگزار می‌شود. معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه زمان دقیق برگزاری انتخابات را اعلام می‌کند.
ماده 23- یک ماه قبل از پایان مدت قانونی مسئولیت شورای مرکزی انجمن، هیأت اجرایی سه نفره انتخابات با ترکیب یک نماینده از اعضای شورای مرکزی (با شرط عدم داوطلبی)، یک نماینده از مجمع دانشگاه و یک نماینده از معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تشکیل شده و نسبت به برگزاری انتخابات دوره جدید اقدام و صورتجلسه را برای معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه ارسال خواهد کرد.
تبصره 1- معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه پس از تأیید انتخابات توسط هیأت اجرایی انتخابات، انجمن را در لیست انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه ثبت و به دانشکده اعلام خواهد کرد.
تبصره 2- چنان‌چه حداکثر یک‌ماه پس از پایان دوره یک‌ساله مسئولیت شورای مرکزی انجمن، انتخابات برگزار نشود، ادامه فعالیت انجمن منوط به طی مجدد فرایند تأسیس وفق ماده 21 این آیین‌نامه است.
تبصره 3- در صورت داوطلب شدن تمام اعضای شورای مرکزی انجمن، شورا یکی از اعضای انجمن را به عنوان نماینده در هیأت اجرایی انتخاب می‌کند.
تبصره 4- مجمع دانشگاه با همکاری معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه در مواردی چون انحلال شورای مرکزی انجمن توسط کمیته حمایت و نظارت دانشگاه یا از نصاب افتادن شورای مرکزی انجمن، مسئول برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای ظرف مدت 2 ماه به منظور تشکیل شورای مرکزی جدید برای باقیمانده دوره مسئولیت آن شورا است.
ماده 24- داوطلبان انتخابات شورای مرکزی انجمن باید واجد شرایط ذیل باشند:
الف- شرایط عمومی
1- اشتغال به تحصیل در رشته مربوط
2- عضویت در انجمن
3- عدم عضویت در شورای مرکزی دیگر تشکل‌های دانشجویی اعم از صنفی، سیاسی، ورزشی و فرهنگی
4- در مواردی که فرد دارای محکومیت انضباطی منجر به توبیخ کتبی و درج در پرونده یا بالاتر است، تشخیص صلاحیت داوطلبی بر عهده معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه
5- گذراندن حداقل یک نیمسال تحصیلی برای دانشجویان مقاطع کاردانی، کارشناسی و دکترای عمومی.
6- عدم کسب معدل مشروط در نیمسال تحصیلی گذشته
ب- شرایط اختصاصی
1- معدل نیمسال گذشته داوطلب کمتر از میانگین معدل گروه در همان نیمسال و یا کمتر از 14 نباشد.
2- داشتن حداقل یک مقاله علمی چاپ شده در نشریات علمی ترویجی، علمی پژوهشی یا علمی مروری و نشریات علمی تخصصی مشروط به تأیید مدیر گروه یا استاد مشاور انجمن
3- اجرا یا همکاری در اجرای یک طرح پژوهشی و ارائه تأییدیه از کارفرما یا مجری طرح
4- تألیف یا همکاری در تألیف یا ترجمه کتاب
5- همکاری و مشارکت در اختراع ثبت شده یا طرح کارآفرینی مورد تأیید مراجع ذیصلاح
تبصره - داوطلبان باید واجد همه بندهای شرایط عمومی باشند اما داشتن حداقل یکی از شرایط اختصاصی کفایت می‌کند.
ماده 25- معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، صلاحیت نامزدها را بر اساس ماده 24 این آیین‌نامه بررسی و اسامی نامزدهای واجد شرایط را به هیأت اجرایی انتخابات اعلام می‌کند.
تبصره- معاون فرهنگی و اجتماعی موظف است پیش از برگزاری انتخابات دلایل عدم صلاحیت را کتباً به داوطلبانی که واجد شرایط نبوده‌اند، در صورت درخواست ایشان، اعلام کند.
ماده 26- در صورت وجود هرگونه شکایت و یا اعتراض نسبت به عملکرد هیأت اجرایی انتخابات در کلیه مراحل انتخابات انجمن، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه مرجع پیگیری است.
ماده 27- مجوز برنامه‌ها و فعالیت‌ها، پس از تأیید استاد مشاور انجمن، در صورتی که در سطح دانشکده برگزار شود توسط معاون فرهنگی دانشکده (یا مسئول ذیربط) و در صورتی که در سطح دانشگاه برگزار شود توسط معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه پس از تأیید معاون فرهنگی دانشکده و در صورتی که در سطح فرادانشگاهی (استانی، منطقه‌ای، ملی یا بین‌المللی) برگزار شود توسط کمیته حمایت و نظارت دانشگاه پس از تأیید معاون فرهنگی دانشکده و معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صادر می‌شود.
تبصره- درخواست مجوز برنامه‌ها و فعالیت‌های اتحادیه، می‌تواند از طریق انجمن عضو اتحادیه به کمیته حمایت و نظارت دانشگاه ارسال شود یا اتحادیه مستقیماً برای اخذ مجوز برگزاری با کمیته حمایت و نظارت دانشگاه مکاتبه نماید. کمیته حمایت و نظارت دانشگاه موظف است درخواست اتحادیه را بررسی و اعلام نظر کند.
ماده 28- میزان و نحوه حمایت مالی از طرح‌های مصوب انجمن‌ها به تشخیص مرجع صدور مجوز است.
ماده 29- در صورت تخلف شورای مرکزی انجمن یا شورای اجرایی مجمع دانشگاه از اساسنامه خود و مجوزهای صادر شده، کمیته حمایت و نظارت دانشگاه برای بار اول به شورای مرکزی انجمن یا شورای اجرایی مجمع دانشگاه حسب مورد تذکر شفاهی و در صورت تخلف برای بار دوم تذکر کتبی می‌دهد. در صورت تخلف برای بار سوم، دبیر انجمن یا دبیر مجمع دانشگاه حسب مورد به کمیته حمایت و نظارت دانشگاه فراخوانده می‌شود تا در شورا دلایل اقدامات خود را توضیح دهد. در صورتی که کمیته حمایت و نظارت دانشگاه از توضیحات قانع نشود می‌تواند نسبت به توقف فعالیت، تعلیق مدت‌دار یا انحلال شورای مرکزی انجمن یا شورای اجرایی مجمع دانشگاه حسب مورد اقدام نماید.
تبصره- اعضای شورای مرکزی انجمن یا شورای اجرایی مجمع دانشگاه که منحل شده است، نمی‌توانند نامزد انتخابات آتی شوند. بخش ششم: شورای حمایت و نظارت بر انجمن‌ها و اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی
ماده 30 - شورای حمایت و نظارت وزارت با ترکیب ذیل تشکیل می‌شود:
- معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم (رئیس شورا)،
- معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم (یا نماینده تام الاختیار وی)،
- معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم (یا نماینده تام‌الاختیار وی)،
- مدیرکل فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم (دبیر شورا)،
- دبیر کمیسیون انجمن‌های علمی ایران،
- سه نفر از استادان مشاور یا افراد صاحب‌نظر در حوزه انجمن‌های علمی به انتخاب معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم،
- دو تن از دبیران اتحادیه‌ها و یک نفر از دبیران مجمع دانشگاه‌ها به انتخاب ایشان،
تبصره - حکم اعضای انتخابی شورا توسط معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم برای مدت یکسال صادر می‌شود.
ماده 31- وظایف شورای حمایت و نظارت وزارت
31-1- سیاست‌گذاری و تعیین خط مشی‌های اجرایی انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه‌های کشور در چارچوب سیاست توسعه علمی و قانون برنامه.
31-2- ارزیابی فعالیت‌ها و نظارت بر کمیته‌های حمایت و نظارت بر انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه‌ها براساس گزارش‌های مستند و سایر روش‌ها.
31-3- اخذ تصمیم و ارائه پیشنهاد جهت تسهیل ارتباط بین انجمن‌های علمی دانشجویی با انجمن‌های علمی استادان و پژوهشگران و انجمن‌های علمی متناظر یا مشابه آن در کشورهای دیگر.
31-4- تصویب دستورالعمل اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی و نظارت بر حسن اجرای آن.
31-5- تفسیر این آیین‌نامه و دستورالعمل اتحادیه‌ها
ماده 32- کمیته حمایت و نظارت دانشگاه با ترکیب ذیل تشکیل می‌شود:
- رئیس دانشگاه (رئیس شورا)
- معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه (نایب رئیس شورا)
- معاون پژوهش و فناوری دانشگاه - مدیر مرتبط با فعالیت انجمن‌ها در دانشگاه (دبیر شورا)
- مدیر پژوهشی دانشگاه
- یک نفر از استادان مشاور انجمن‌های دانشگاه به انتخاب رئیس دانشگاه
- سه نماینده از مجمع دانشگاه به انتخاب ایشان
تبصره- حکم اعضای انتخابی شورا توسط رئیس دانشگاه برای مدت یک سال صادر می‌شود.
ماده 33- وظایف کمیته حمایت و نظارت دانشگاه
33-1- تعیین خط مشی اجرایی انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه در چارچوب سیاست‌های علمی دانشگاه 33-2- ارزیابی فعالیت‌ها و نظارت بر حسن عملکرد انجمن‌های علمی در چارچوب این آیین‌نامه و رسیدگی به شکایات و تخلفات و حل اختلافات
33-3- بررسی و تصویب برنامه‌های پیشنهادی انجمن‌های علمی دانشجویی که در سطح فرا دانشگاهی، ملی یا بین‌المللی برگزار می‌شود.
33-4- برنامه‌ریزی و هماهنگی مسائل بنیادی و مستمر انجمن‌های علمی دانشجویی اعم از تسهیل ارتباطات با دیگر نهادهای جامعه، جلب حمایت‌های مالی، تشویق و تقدیر از انجمن‌های علمی فعال، طرح‌های برگزیده
33-5- پیشنهاد و تصویب برنامه و بودجه سالانه انجمن‌های دانشگاه
33-6- برنامه‌ریزی به منظور تحقق سیاست‌های ابلاغی از جانب شورای حمایت و نظارت وزارت
33-7- صدور حکم توقف فعالیت، تعلیق و یا انحلال انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه
33-8- بررسی و صدور مجوز برنامه اتحادیههای انجمن‌های علمی دانشجویی که درخواست اجرای برنامه در آن دانشگاه را دارند.
33-9- طراحی و تصویب سازوکار لازم، مناسب و شفاف برای چگونگی فعالیت‌های مالی انجمن‌های دانشگاه
ماده 34 - مرجع تجدید نظر در آراء معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، کمیته حمایت و نظارت دانشگاه و مرجع تجدید نظر در آراء کمیته حمایت و نظارت دانشگاه، شورای حمایت و نظارت وزارت است.
ماده 35- دبیرخانه شورای حمایت و نظارت وزارت در اداره کل فرهنگی و اجتماعی و دبیرخانه کمیته حمایت و نظارت دانشگاه در معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه مستقر خواهد بود.
ماده 36- در دانشکده‌ها و دانشگاه‌هایی که پست معاون فرهنگی و اجتماعی وجود ندارد، رئیس دانشکده یا دانشگاه وظایف معاون فرهنگی در این آیین‌نامه را انجام خواهد داد و یا به یکی از معاونان یا مدیران مربوطه ارجاع می‌دهد.
تبصره1- معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه می‌تواند قسمتی از اختیارات خود در این آیین‌نامه را به معاون فرهنگی یا مقام ذیربط دانشکده تفویض نماید.
تبصره2- در این آیین نامه، ضوابط، وظایف و اختیاراتِ معاون فرهنگی و اجتماعی حسب مورد همان معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه است.
ماده 37- این آیین‌نامه در 37 ماده و 31 تبصره در تاریخ 1396/7/29 به تصویب سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رسید و از تاریخ ابلاغ به دانشگاه‌ها لازم الاجرا است و جایگزین آیین‌نامه انجمن‌های علمی دانشجویی مصوب 1387/9/18 خواهد شد.
سیدضیاء هاشمی
سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری